چاقی در دوران کودکی یکی از مشکلات اصلی سلامت در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه است. در ایران نیز طبق گزارش اخیر وزارت بهداشت،20 درصد از کودکان ایرانی دچار چاقی هستند که افزایش شیوع چاقی کودکان، هشداردهنده است.

 

این واقعیت وجود دارد که چاقی در سنین کودکی می تواند به میزان قابل توجهی خطر بروز اضافه وزن و همچنین ابتلا به بیماری هایی مانند دیابت نوع 2 (غیر وابسته به انسولین)، فشار خون و چربی خون بالا، اختلالات کبدی و کلیوی را در سنین نوجوانی و بزرگسالی بالا ببرد.

علاوه بر موارد ذکر شده، چاق بودن کودک می تواند باعث بروز مشکلاتی در ارتباط با همسالان از جمله رانده شدن از برنامه های گروهی، حس سرخوردگی و یا کاهش اعتماد به نفس شود.

از این رو، سنجش وزن کودکان و تلاش برای متعادل کردن وزن آنها بسیار مهم است. تشخیص چاقی یا اضافه وزن باید توسط پزشک و یا متخصص تغذیه انجام شود.

چاقی کودکان، ممکن است ناشی از عوامل متعددی از جمله سابقه خانوادگی (پتانسیل ژنتیکی)، شیوه زندگی و مسائل روانشناختی باشد.

با این حال، به طور معمول علت اصلی عمده موارد چاقی به شیوه زندگی یعنی پرخوری، داشتن الگوهای غذایی ناسالم و
بی تحرکی فیزیکی باز می گردد.

راهکارهای موثر در پیشگیری و کنترل چاقی در کودکان

باتوجه به ضرورت موضوع، یکی از بهترین راهکارها برای کاهش چاقی در کودکان، بهبود تغذیه و افزایش فعالیت بدنی کل اعضای خانواده می باشد. از این رو والدین باید الگوی خوبی برای کودکانشان باشند و به موارد زیر توجه داشته باشند:

1- عادات غذایی سالم را جایگزین کنید

از آنجاییکه کودکان، اغلب از غذایی که والدین خریداری می کنید و در خانه نگه می دارند، استفاده می کنند لازم است که انتخاب های صحیح غذایی داشته باشید. در گام نخست، محدود کردن مواد غذایی فرآوری شده و فست فود ها را در الویت قرار دهید. این مواد غذایی معمولا بدلیل چربی یا قند بالایی که دارند، از طعم و مزه خوبی برخوردارند که موجب اشتیاق نامناسب برای خوردن آنها می شوند. چاقی در کودکانی که عادت به استفاده از فست فود ها، غذاهای فرآوری شده و نوشیدنی های صنعتی دارند، تقریبا امری اجتناب ناپذیر است. از این رو والدین باید مواد غذایی تازه و سالم از جمله میوه، سبزی، لبنیات کم چرب، غلات کامل، حبوبات، و انواع گوشت ها را جایگزین این مواد غذایی کنند و در دسترس کودکان قرار دهند. همچنین سعی کنید قبل از خارج شدن از خانه، برای کودکتان وعده غذایی سالمی آماده کنید تا با شکم سیر بیرون برود. این کار باعث می شود که وسوسه اش برای خوردن تنقلات کمتر شود.

2- به اندازه وعده غذایی توجه داشته باشید

والدین باید الگوی غذایی آگاهانه ای برای کودک خود داشته باشند و مقدار مناسب یک وعده غذایی را با توجه به سن کودک در نظر بگیرند و از غذا دادن زیاد به کودک خودداری کنند. همچنین والدین باید توجه داشته باشند که در اختیار قرار دادن منظم مواد غذایی پر چرب یا شیرین و یا غذا دادن در مقابل تلویزیون و در حین بازی رایانه ای باعث کاهش آگاهی کودک نسبت به میزان غذای مصرفی اش می شود و از این رو باعث می شود که بدون توجه به پیام حس سیری، همچنان درخواست غذا کند.

3- غذاهای مورد علاقه کودکانتان را سالم تر سرو کنید

کودکان مواد غذایی که طعم خوب و تزئین زیبا دارند را دوست دارند. از این رو اگر کودک شما به خوردن غذاهای آماده و هله هوله عادت کرده است، سعی کنید آنها را در خانه به روش سالم تری بپزید. همچنین می توانید کودکان را در آشپزی مشارکت دهید تا فرصتی برای آشنایی کودک با مواد غذایی سالم تر باشد.

4- افزایش فعالیت بدنی بصورت خانوادگی

اغلب کودکان زمانیکه والدین خود را در حال ورزش می بینند، تمایل بیشتری برای انجام فعالیت بدنی و ورزش خواهند داشت و از آن بیشتر لذت خواهند برد. از این رو لازم است که بصورت خانوادگی برای پیاده روی، دوچرخه سواری و ... برنامه ریزی کنید. همچنین سعی کنید میزان فعالیت‌های نشسته کودک مانند تماشای تلویزیون، بازی‌های کامپیوتری و یا استفاده از تلفن های هوشمند را کاهش دهید. همچنین کودکان را در انجام کارهای خانه مانند مرتب کردن اتاق و ... مشارکت دهید تا در خانه فعال باشند.

"نسرین نسیمی" کارشناس ارشد تغذیه دانشکده تغذیه و علوم غذایی

پایان خبر